دوخت های ساده و مسطح

دوخت های مسطح از ابتدایی ترین انواع بخیه ها در خیاطی و سوزن دوزی و آسان ترین آن ها هستند.آن ها از شلال های صاف و مستقیم تشکیل میشوند که به تعداد و در اندازه های مختلف و در جهات متفاوت و فواصل گوناگون کارمیشوند.چنانچه بعنوان شلال پر کننده ی طرح استفاده شوند،میتوانید آن ها را به روش های مختلف مرتب کنید و منظم بدوزید تا براثر برخورد نور به آن ها جلوه ای ازسایه های ظریف و نقش و نگار ایجادشود.

احتمالا چینی ها بزرگترین نماینده ی هنر دوخت مسطح هستند و ساتن دوزی را در بسیاری از سوزن دوزی های تصویری به کار برده اند. رفو دوزی،شلال دوبل،بخیه،ساقه دوزی،شقاق دوزی و ساتن دوزی همه در قدیم ترین سوزن دوزی های شناخته شده جهان وجود دارد. بعنوان مثال،ساقه دوزی های کارشده در مصر و پرو به 900سال قبل از میلاد مسیح کار برمیگردد.

دوخت شلال ساده

شلال ساده از همه دوخت ها ساده تر و دوخت پایه در خیاطی است.و در سوزن دوزی برای ایجاد خطوط اصلی طرح و به عنوان پایه ای برای سایر دوخت ها استفاده میشود.همچنین برای لایه دوزی و پنبه دوزی دستی کاربرد دارد.

شروع دوخت شلال از راست به چپ است و قبل از بیرون آوردن نخ،نوک سوزن را بایستی چندبار در فواصل منظم در پارچه فرو کرد و بیرون آورد تا چند شلال روی پارچه قرار بگیرد.

دوخت بخیه

این دوخت به ((دوخت نوک سمور))نیز معروف است که در دوخت کفش کاربرد دارد.این دوخت در سوزن دوزی کاربرد دارد.این دوخت در سوزن دوزی برای خطوط اصلی طرح ها که بایستی دوخت ها کوچک و یکنواخت باشد استفاده میشود.

سطح دوخت بخیه از شلال ساده ی دوبل برجسته تر است و از راست به چپ و هر بار فقط یک بخیه دوخته میشود.به این ترتیب که ابتدا یک بخیه به طرف جلو و سپس یک بخیه در پشت می دوزند.برای این کار سوزن را در انتهای بخیه قبلی فرو و از جایی خارج کنید که به اندازه ی یک بخیه تا بخیه ی قبلی فاصله داشته باشد.بخیه ها بایستی نزدیک به هم و شبیه به دوخت با چرخ در سطح پارچه باشد.

دوخت ساقه

این دوخت به ((دوخت گل دوزی))نیز معروف لست ویکی از دوخت های اصلی سوزن دوزی محسوب میشود و برای زمینه ی پارچه،پر کردن طرح،و خطوط طرح ها کاربرد دارد.همچنین برای ایجاد سایه و روشن در طرح نیز استفاده میشود.دراین دوخت نخ را باید در همان سمت سوزن نگه دارید و کار نمایید.ردیف های دوخت را برای پر کردن طرح ها و زمینه ها نزدیک به هم بدوزید.

برای ساقه دوزی بر روی خطوط و پهن تر نشان دادن آن ها،سوزن را با زاویه ی کم در پارچه فرو کنید.

دوخت شقاق

شقاق دوزی دوختی مهم برای تمام انواع کارهای تصویری است و همچنین برای دوخت خطوط اصلی طرح و پر کردن طرح کاربرد دارد.همانطوری که از نام این دوخت پیداست،سوزن در هنگام دوخت نخ را شکاف میدهد و از آن عبور میکند و نمایی نامرئی ایجاد میکند و حالت خط قلم و سطحی صاف و نرم را در سوزن دوزی به وجود می آورد.به همان روش ساقه دوزی کارکنید،اما نخ را به وسیله ی سوزن شکاف دهید و آن را از میان بخیه ی ساده ی کوتاه بیرون بکشید.

دوخت ساتن

این نوع دوخت کاربرد زیادی در سوزن دوزی دارد.اگرچه دوخت آن ساده به نظر میآید،اما مشکل آن قرار گرفتن شلال ها به طور یکنواخت و نزدیک به یکدیگر برای دوخت تمیز و مرتب در لبه های طرح است.

این نوع دوخت برای خطوط اصلی طرح ها،پر کردن داخل طرح،نقش های هندسی و ایجاد سایه های رنگی استفاده میشود.شلال های ساتن دوزی را میتوانید با طول های گوناگون و متفاوت بدوزید،اما شلال های خیلی بلند ممکن است شل و نامرتب جلوه کند.

دوخت بلند و کوتاه

از این دوخت برای پر کردن طرح های هندسی استفاده میشود.این دوخت را((شلال برودری))،((شلال پروبال))،((شلال سایه و روشن)) و ((شلال آجری))نیز می نامند. این دوخت برای لبه ها و خطوط اصلی طرح و پر کردن داخل طرح کاربرد دارد. ردیف اول را باشلال های بلند و کوتاه ساتن دوزی کارکنید.برای پرکردن داخل طرح،ردیف های بعدی را با شلال های هم اندازه ی ساتن دوزی پر کنید.

دوخت رفو

این دوخت را ((دوخت بست))نیز می نامند.این دوخت یک شلال ساده و بلند است که در سطح بزرگی از پارچه دوخته میشود.از این دوخت میتوانید به عنوان دوخت پر کننده ی داخل طرح استفاده کنید،به این طریق که شلال ها را در خطوطی نزدیک به هم بدوزید،و میتوانید با تغییر دادن طول شلال ها،از آن به عنوان دوخت تزیینی (معروف به ((دوخت داماسک)) )و شکل دهنده ی طرح های هندسی استفاده کنید.

دوخت شلال ساده ی دوبل

این دوخت به ((دوخت هوبالین)) و ((دوخت رومانی)) نیز معروف است.هنگامی که از آن برای پر کردن قسمت هایی از طرح استفاده میشود،به آن ((دوخت رفوی دوبل)) میگویند.این دوخت برای مشخص کردن خطوط دور طرح و پر کردن داخل آن هم کاربرد دارد.در این دوخت،شلال ها در فواصل مساوی و در دو طرف پارچه کار میشود و در فواصل خالی بین دو شلال مجددا شلال دیگری می دوزند.

دانه دوزی

این دوخت برای مشخص کردن خطوط دور طرح و پر کردن داخل آن کاربرد دارد و سطح آن برجسته تر از شلال ساده است.این دوخت برای ایجاد نمای نقطه چین،دانه دانه،منجوق کاری و پودری استفاده میشود.در این دوخت،دوبخیه را در یک سوراخ میزنند و قبل از یک جفت بخیه ی بعدی فاصله می گذارند.

دوخت ساتن متداخل

این دوخت برای ترکیب و یا مخلوط کردن رنگ ها و ایجاد جلوه های سایه روشن ملایم کاربرد دارد.

اولین ردیف با شلال ساتن کار میشود و سپس ردیف های بعدی را می دوزند،به طوری که نوک یا سر شلال ساتن جدید بین پایه های شلال های ردیف بالا قرار گیرد.

برای ایجاد جلوه های بسیار ظریف میتوانید ته رنگ ها را در هر ردیف تغییر دهید.

دوخت تیغ ماهی

اگرچه این نوع دوخت اغلب برای پر کردن برگ ها و گل برگ ها به کار می رود ولی اگر آن ها را با شلال های مساوی کارکنید،دوختی مفید برای حاشیه هاست.این دوخت با یک شلال کوچک مرکزی در بالای موتیف شروع میشود و سپس با شلال های مورب،به طور یک در میان به راست و چپ و به طرف پایین و در زیر پایه ی شلال های قبلی ادامه می یابد تا،سطح برگ یا گلبرگ پر شود.شلال ها را از کناره ی راست به وسط و چپب بدوزید. بااستفاده از دو سوزن،به طور متناوب،می توان این دوخت را با بیش از یک رنگ کار کرد.

دوخت سرپیکانی

این دو خت بعنوان یک شلال پر کننده ی ظریف در سطح پارچه و برای مشخص کردن خطوط دوخت کاربرد دارد.این دوخت به صورت شلال جفت برای ایجاد جلوه ی پودری بر روی زمینه ی پارچه کار میشود. دوخت سر پیکانی که میتواند آن را به صورت عمودی یا افقی کارکنید ترکیبی از دو شلال مستقیم با زاویه ی قائمه نسبت به یکدیگر است ردیف های بعدی مماس با شلال قبلی دوخته میشوند. ابتدا سوزن را از نقطه ای که است بیرون بیاورید و آن را به طور مورب در خط وسط که علامت زده اید فرو کنید و از نقطه ی مقابل نقطه ی شروع بیرون بیاورید و در نقطه ی وسط مماس بر شلال اولی فرو کنید و به همین ترتیب کارنمایید.توجه داشته باشید قبل از شروع دوخت سر پیکانی،روی خطوط طرح را شلال های ریز با فاصله ی مساوی بدوزید.

دوخت تیغ ماهی باز

این نوع دوخت را به همان روش تیغ ماهی فشرده بدوزید،فقط فاصله ی بین شلال ها را بیش تر نمایید. در دو مرحله،دوخت تیغ ماهی باز را کار کنید.دور طرح را با سلال ای ریز و با فاصله های مساوی بدوزید و مشخص کنید. سوزن را از نقطه ی شروع که است اززیر پارچه بیرون بیاورید و در خط وسط شلال کوچکی بدوزید و سوزن را از خط شلال در طرف چپ بیرون بیاورید و آن را در خط طرح راست فرو کنید و به همین ترتیب ادامه دهید.

دوخت سرخس

این دوخت برای پر کردن پر مانند و شاخه های کوچک سرخس گونه داخل طرح و خطوط اصلی طرح به کار می رود.برای این دوخت ابتدا سه شلال با بلندییکسان و با زاویه نسبت به یکدیگر دوخته میشود،سپس با سه شلال دیگر مانند آن ادامه می یابد.

اگر شلال هایی را که به طرف بیرون خط طرح می دوزید به هم نزدیک تر باشند،شلال مرکزی یا وسط کوتاه تر خواهد بود.در واقع دوشلال راست و چپ یکسان و شلال وسط کوتاه تر است. هر سه شلال درون یک سوراخ پایه زده میشوند.

دوخت زیگزاگ با شلال

این دوخت برای حاشیه ها و پر کردن شبکه ای طرح کاربرد دارد. شلال ها مورب را با طول یکنواخت و با زاویه ای معین نسبت به یکدیگر در فاصله ی دو خط طرح بدوزید و ابتدا و انتهای هر شالا مورب را یک بخیه ی کوتاه بزنید.این دوخت برای کارکردن بین خطوط دوخته شده یا ترسیم شده ی طرح است.